Tłumaczenie - Tomek RS
WASH’E I FILTRY
Różnice i sposoby używania
Wash i filtr – wyglądające podobnie, ale różniące się składem i sposobem nanoszenia
Wielu modelarzy słyszało o filtrach i wash’ach, ale niewielu potrafi wskazać, czym dokładnie się różnią oraz jak należy właściwie używać każdego z nich. Wiele osób używa filtrów jako wash’y, i wash’y jako filtrów, nie zdając sobie sprawy ze wszystkich możliwości, jakie oferuje poszczególny produkt. Zróbmy zatem dokładną analizę obu specyfików i opiszmy ich poprawne użycie.
RÓŻNICE
Mimo iż temat wydaje się złożony, różnice pomiędzy oboma produktami są niezwykle proste, aczkolwiek niezwykle istotne w momencie aplikowania ich na modelu. Na początek, powierzchnia, nad którą chcemy pracować, powinna być inaczej przygotowana dla poszczególnego produktu. Filtr wymaga powierzchni całkowicie matowej, podczas gdy wash działa lepiej na powierzchni półmatowej lub błyszczącej. Zatem, w jaki sposób możemy stosować oba te produkty na jednym modelu? To proste: filtrowanie po wyschnięciu pozostawia powierzchnię półmatową, zwłaszcza po zastosowaniu 3 lub 4 filtrów. Możemy zaaplikować wash’a po filtrze, który ułatwi nałożenie tego pierwszego, a jeżeli efekt nie będzie zadowalający, zawsze możemy nałożyć na filtr warstwę półmatowego lakieru i tak przygotować dobre podłoże pod wash’a. Obydwie opcje są poprawne.
Element po lewej został pomalowany Dark Yellow matowym. Po prawej – Dark Yellow półmatowym.
Zwróćmy uwagę, że lewy element został pomalowany matem, a prawy półmatem, właściwym dla wash’a. Kiedy aplikujemy filtr, powinien on zwilżać powierzchnię, a nie kumulować się na niej i tworzyć zacieki. Malowana powierzchnia powinna absorbować ciecz i powinniśmy przeciągnąć po niej pędzlem dwa-trzy razy, żeby filtr zadziałał. Korzystając z płótna lub papierowego ręcznika usuwamy nadmiar cieczy z zagłębień i zakamarków. Filtr powinien pokrywać całą powierzchnię jednolitą warstwą i należy unikać jego akumulacji przy detalach. Filtr jest jakby dodatkowym, jednolitym kolorem, który nakładamy na kolor bazowy, aby w jednorodny sposób modyfikować jego wygląd.
Filtr powinien pokrywać całą powierzchnię jednolitą warstwą, bez akumulacji w zagłębieniach.
Dla odmiany, wash powinien być nakładany wyłącznie przy detalach, otworach i panelach, celem tworzenia kontrastów i efektów przestrzennych i nie powinien nigdy pokrywać całej powierzchni. Wash z reguły jest ciemniejszy i bardziej intensywny, dlatego należy posługiwać się nim niezwykle ostrożnie, pozwalając mu opływać wypukłości i wpływać w zagłębienia. (Tu taki mój mały dopisek – pokrycie CAŁEGO modelu przyciemniająca miksturą i późniejsze ścieranie jej w jakikolwiek sposób – szmatką czy pędzlem – aby pozostawała jedynie w zakamarkach i nazywanie tego wash’em jest merytorycznym błędem. To już nie jest wash, tylko właśnie filtr, tyle że źle nałożony. To, że operacja taka może dawać ciekawe efekty ma tu znaczenie drugorzędne, w tym tekście skupiamy się wyłącznie na nazewnictwie i zakładamy, że produkty będą wykorzystywane zgodnie z instrukcją producenta – T.R.)
Wash jest ciemniejszy i powinien akumulować się jedynie wokół wypukłości i w zagłębieniach.
FILTRY
Filtr jest obecnie jedną z najbardziej popularnych technik, łatwą w aplikacji
Filtrowanie jest techniką polegającą na nakładaniu delikatnych, półprzezroczystych warstw różnych kolorów na malowana powierzchnię, celem jej ożywienia, uzyskania głębi chromatycznej i wrażenia przestrzenności. Jakikolwiek kolor nakładany aerografem może się okazać zbyt matowy lub dawać skromne rezultaty, podczas gdy kilka filtrów pozwoli uzyskać wrażenie niesłychanego realizmu, nawet przy braku zastosowania innych technik. Dzięki filtrom możemy również lepiej stapiać ze sobą kolory skomplikowanych kamuflaży. Wskazane jest używanie filtrów do modeli pojazdów mało zużytych, nowoczesnych i do wszystkich tych, na których nie będziemy się starali uzyskać efektów błota, kurzu i rdzy. Również do pojazdów dużych, z dużymi powierzchniami i małą liczbą szczegółów (np. elefant, Jagdtiger, Abrams, Leopard).
Można stosować różne odcienie filtrów na jednym modelu, aż do osiągnięcia pożądanego rezultatu. Przykładowo, jeżeli mamy oliwkowego Shermana, którego zieleń wydaje się nam zbyt szara, przygaszona, możemy na nim zastosować filtr niebieski, ochrę, żółty… Również możemy ich użyć w odwrotnym celu, tzn. do tłumienia kolorów krzykliwych lub zbyt żywych. Filtry są produktem łatwym w aplikowaniu, nie wymagają specjalnych umiejętności i dają świetne rezultaty. Można je stosować na wybranych powierzchniach, to znaczy aplikować wybrane kolory na drzwiczkach, pokrywach luków, poszczególnych płytach pancerza. Dzięki temu możemy osiągać lepsze zróżnicowanie kolorystyki i większy realizm. Ważne jest pozostawienie co najmniej godziny czasu na wyschnięcie poprzedniej warstwy filtra przed położeniem następnej.
SIN INDUSTRIES oferuje szeroką gamę filtrów, do dekorowania większości pojazdów i tematów, jak np. filtry dla pojazdów alianckich czy niemieckich. Chociaż rekomenduje się stosowanie proponowanych kolorów, modelarz może mieszać je ze sobą i wymyślać dla nich nowe zastosowania.
Spójrzmy na dwa przykłady filtrowania tego samego koloru bazowego i zauważmy różnice:
Pomalujmy dwie wieżyczki tym samym kolorem, żeby zobaczyć różnice w stosowaniu różnych filtrów
Zastosowaliśmy hipotetyczny kolor Dark Yellow Tamiya, rozjaśniony przez Buff. Powierzchnia po malowaniu jest matowa i nie nałożono na nią żadnego lakieru. Na jedną z wieżyczek nałożymy filtry „klasyczne”, tj. brąz i ochrę, na drugą „ekstremalne”, czyli zieleń, niebieski, ciemny brąz. Zobaczmy efekty po użyciu 4 filtrów jeden po drugim:
Spójrzmy, jak filtr delikatnie zmienia wygląd koloru bazowego, przyciemniając go z każdą warstwą. Filtr nie może rozjaśnić koloru bazowego, dlatego lepiej jest stosować pod filtry kolory bazowe jaśniejsze niż stosujemy zazwyczaj. Najlepiej stosować do ich nakładania delikatne pędzle o zaokrąglonym włosiu i robić to delikatnie, aby na malowanej powierzchni nie tworzyły się kałuże i zacieki. Spójrzmy, jak na poniższym przykładzie strefa filtrowana odróżnia się od tej, na która nałożono wyłącznie kolor bazowy:
Zauważ różnicę pomiędzy strefami z nałożonym filtrem i bez filtra
Tutaj możemy zaobserwować typowy przykład zalania filtrem. Nałożyliśmy zbyt dużo filtra i ciecz gromadzi się w dolnej części malowanego elementu. Jest to błąd, ale łatwy do naprawienia, wystarczy usunąć nadmiar filtra chusteczką lub papierowym ręcznikiem:
Należy zachować ostrożność i nie nakładać zbyt wiele filtra. Malowaną powierzchnię należy zwilżać, nie zalewać filtrem.
WASH’E
Wash może być używany w rożnych celach, chociaż głównie stosuje się go do podkreślania szczegółów i tworzenia wrażenia przestrzenności. Jednocześnie wash może imitować efekt zabrudzenia lub zaschniętych, tłustych plam, co z reguły jest wręcz pożądane w okolicach silników, włazów czy luków inspekcyjnych. Wash’e są o wiele gęstsze niż filtry i dlatego należy nakładać je z zachowaniem szczególnej ostrożności, punktowo, nigdy zalewając nimi cały model. Pomocnym będzie na pewno cienki, delikatny pędzelek, którym precyzyjnie rozprowadzimy wash’a wokół zagłębień, wypukłości, włazów, nitów itp.
Aplikując wash’e, pozwólmy aby same rozlewały się w zagłębieniach i omywały detale i wypukłości. Jeżeli rozleją się za bardzo lub wpłyną w miejsca niepożądane, zaczekajmy aż wyschną i usuńmy je pędzelkiem zamoczonym w spirytusie. Nigdy nie należy próbować poprawek, kiedy wash jest jeszcze mokry!
Używaj wash’a do podkreślenia detali, kreowania przestrzenności i tworzenia efektów brudu i zaschniętego paliwa
Porównajmy, jak wash zachowuje się na powierzchni matowej, a jak na półmatowej, właściwej dla jego aplikacji. Pomalowaliśmy dwa elementy tym samym kolorem, ale jedna z nich dodatkowo pokryliśmy warstwa lakieru błyszczącego. Zwróćmy uwagę, że na powierzchni matowej wash wsiąka jak kawa w kostkę cukru. Dzieje się tak, ponieważ wash wnika w mikropory matowej powierzchni. W odróżnieniu, na powierzchni półmatowej, wash „slizga się” i utrzymuje w miejscach, w których chcieliśmy go nanieść.
Wash aplikowany na powierzchni matowej wsiąka w nią jak kawa w kostkę cukru
Wash powinien być aplikowany na powierzchniach półmatowych, dla osiągnięcia lepszej efektywności i delikatności
